Na buidhnean bìdh - BBC Bitesize

Tha còig buidhnean bìdh ann:

Lusan agus measan
Carbohaidreat
Pròtain
Bathar bainne
Geir agus ola

This video can not be played

To play this video you need to enable JavaScript in your browser.

Carson a tha am biadh a bhios sinn ag ithe cudromach?

Bu chòir gun toireadh am biadh a dh'itheas sinn lùth agus mathachadh dhuinn gus fàs agus ar bodhaig a chumail fallain.

Tha gach buidheann dhe na còig cudromach:

Bidh lusan agus measan, mar eisimpleir ùbhlan, bananathan agus brocail, a' toirt dhuinn nam beothamain a chumas ar bodhaig ag obrachadh ceart agus a chuidicheas siostam dìon ar bodhaig, agus freumhag a chuidicheas le biadh a chnàmh.
Bidh carbohaidreat, mar pasta, aran agus rus a' toirt dhuinn lùth.
Bidh pròtain, mar feòil, pònairean agus uighean a' toirt dhuinn fhèithean fallain agus a' toirt fàs agus càradh air ar bodhaig.
Bidh bathar bainne, mar bainne, càise agus iogart a' toirt dhuinn calcium airson fiaclan agus cnàmhan làidir.
Bidh geir agus ola, mar eisimpleir ola a' chroinn-ola agus ìm, ag obrachadh mar stòr lùth.

Cliog tron taisbeanadh agus chì thu eisimpleirean eile bho na còig buidhnean bìdh.

Skip image gallery

Image caption,
Lusan agus measan
Bidh lusan agus measan a' toirt dhuinn bheothamain a chumas ar bodhaig ag obrachadh ceart, a chuidicheas siostam dìon ar bodhaig, agus freumhag a chuidicheas le biadh a chnàmh.
Image caption,
Carbohaidreat
Bidh carbohaidreat a' cumail lùth rinn.
Image caption,
Pròtain
Bidh pròtain a' togail fhèithean fallain agus a' toirt fàs agus càradh air ar bodhaig.
Image caption,
Bathar bainne agus roghainnean gun bhainne
Tha bathar bainne na chuideachadh le bhith a' toirt dhuinn calcium airson chnàmhan agus fiaclan làidir. Do dhaoine nach bi a' gabhail bathar bainne, tha tòrr roghainnean eile ann mar bainne cnò-almoin agus cnò-còco.
Image caption,
Geir agus ola
Tha geir agus ola ag obrachadh mar stòr lùth.

Measgachadh de bhiadh mì-fhallain — Image caption,
Cha bhi biadh anns a bheil tòrr salainn, geir no siùcar a' toirt mathachadh dhar bodhaigean agus cha bu chòir dhuinn uiread dhiubh ithe.

Dè th' ann an daithead fhallain?

'S e am biadh a bhios sinn ag ithe an daithead againn.
Bu chòir iomadh biadh a bhith ann an daithead fhallain. Bu chòir rud a bhith ann bho na còig buidhnean bìdh gun chus dhen aon rud.
Chan eil biadh le tòrr salainn, geir no siùcar mar criospan agus cèicean ann an gin dhe na còig buidhnean. Cha bu chòir dhuinn a bhith a' gabhail cus dhiubh sin chionn chan eil iad a' toirt mathachadh dhar bodhaigean.

Uisge

A bharrachd air daithead fhallain, chothromach a bhith againn, tha e uabhasach cudromach uisge òl. Bidh uisge gar cumail fallain agus gun tioramachadh. Tha sin a' ciallachadh gum bi uisge gu leòr nar bodhaig.

Bidh ar bodhaig a' call uisge fad na h-ùine. Bidh sinn a' call uisge le ar n-anail, fallas agus a' dol dhan toileat. Tha e cudromach gun òl sinn uisge gu leòr tron latha a nì suas airson na tha sinn a' call no tioramaichidh sinn.

Agus cuimhnich gu bheil uisge bhon tap an-asgaidh!

Feuch air na ceistean seo agus faigh a-mach dè as aithne dhut mu na buidhnean bìdh agus daithead fhallain.

Dùbhlan

An smaoinich thu air biadh a bhiodh math ann am bogsa-bìdh na sgoile?

Bu chòir dhan bhiadh a bhith fallain agus cothromach le rudeigin às na còig buidhnean bìdh.