Araith
Pwrpas araith yw cyflwyno gwybodaeth i gynulleidfa ar lafar. Gan amlaf mae’r person sydd yn cyflwyno’r araith eisiau i’r gynulleidfa gytuno gyda nhw.
Iaith ac arddull
- Rhaid i ti gyfarch y gynulleidfa.
- Rhaid i ti nodi am beth fydd yr araith yn sôn yn y paragraff agoriadol.
- Rhaid i ti fynegi dy farn a chynnig rhesymau i gefnogi.
- Rhaid i ti ddefnyddio iaith berswadiol.
- Rhaid i ti ddefnyddio tystiolaeth ar ffurf ystadegau i gefnogi dy farn.
- Rhaid i ti, ar adegau, ystyried dwy ochr y ddadl.
- Rhaid i ti gynnwys technegau, ee ailadrodd, cwestiynau rhethregol, rhestru.
Question
Mae'r cynnwys dan y pennawd 'Pwrpas' yn y drefn anghywir. Aildrefna'r cynnwys yn gywir.
| Techneg | Pwrpas |
| Cwestiwn rhethregol | Nodi mwy nag un rheswm/ystadegyn un ar ôl y llall i bwysleisio |
| Cyfarch y gynulleidfa | Dweud yr un peth ddwywaith i bwysleisio |
| Rhestru | Gofyn cwestiwn lle nad oes angen ateb i annog y gynulleidfa i feddwl |
| Ailadrodd | I sicrhau fod dy farn a dy safbwynt yn glir |
| Defnyddio ymadroddion sy’n mynegi barn | Annog y gynulleidfa i feddwl a theimlo fod y cyflwynydd yn siarad gyda nhw |
| Techneg | Cwestiwn rhethregol |
|---|---|
| Pwrpas | Nodi mwy nag un rheswm/ystadegyn un ar ôl y llall i bwysleisio |
| Techneg | Cyfarch y gynulleidfa |
|---|---|
| Pwrpas | Dweud yr un peth ddwywaith i bwysleisio |
| Techneg | Rhestru |
|---|---|
| Pwrpas | Gofyn cwestiwn lle nad oes angen ateb i annog y gynulleidfa i feddwl |
| Techneg | Ailadrodd |
|---|---|
| Pwrpas | I sicrhau fod dy farn a dy safbwynt yn glir |
| Techneg | Defnyddio ymadroddion sy’n mynegi barn |
|---|---|
| Pwrpas | Annog y gynulleidfa i feddwl a theimlo fod y cyflwynydd yn siarad gyda nhw |
| Techneg | Pwrpas |
| Cwestiwn rhethregol | Gofyn cwestiwn lle nad oes angen ateb i annog y gynulleidfa i feddwl |
| Cyfarch y gynulleidfa | Annog y gynulleidfa i feddwl a theimlo fod y cyflwynydd yn siarad gyda nhw |
| Rhestru | Nodi mwy nag un rheswm/ystadegyn un ar ôl y llall i bwysleisio |
| Ailadrodd | Dweud yr un peth ddwywaith i bwysleisio |
| Defnyddio ymadroddion sy’n mynegi barn | I sicrhau fod dy farn a dy safbwynt yn glir |
| Techneg | Cwestiwn rhethregol |
|---|---|
| Pwrpas | Gofyn cwestiwn lle nad oes angen ateb i annog y gynulleidfa i feddwl |
| Techneg | Cyfarch y gynulleidfa |
|---|---|
| Pwrpas | Annog y gynulleidfa i feddwl a theimlo fod y cyflwynydd yn siarad gyda nhw |
| Techneg | Rhestru |
|---|---|
| Pwrpas | Nodi mwy nag un rheswm/ystadegyn un ar ôl y llall i bwysleisio |
| Techneg | Ailadrodd |
|---|---|
| Pwrpas | Dweud yr un peth ddwywaith i bwysleisio |
| Techneg | Defnyddio ymadroddion sy’n mynegi barn |
|---|---|
| Pwrpas | I sicrhau fod dy farn a dy safbwynt yn glir |
Dyma ddwy enghraifft o baragraff agoriadol araith.
Enghraifft un
Annwyl gyfeillion. Rydych chi wedi ymgasglu yma heddiw i wrando ar fy araith am hela llwynogod, pwnc sydd yn fy marn i, yn hynod o bwysig i ni yma yng Nghymru heddiw. Wrth wrando ar fy araith, cewch gyfle i ystyried nifer o ddadleuon gwahanol o blaid ac yn erbyn hela llwynogod. Mae digon i’w ddweud — mae ymladd teirw wedi bod yn bwnc gyda digon o drafod tanllyd amdano yn ddiweddar. Tybed beth yw eich barn chi? Tybed a ydych chi’n cytuno gyda mi fod y weithred o hela llwynog yn un hynod o farbaraidd a chreulon? Neu, a ydych chi’n un o’r rhai hynny sydd yn cyfaddef fod y llwynog druan yn haeddu’r fath greulondeb? Os ydych chi’n cyfri eich hun yn rhan o’r ail garfan, yna rwy’n gobeithio y byddaf wedi llwyddo i newid eich meddyliau erbyn diwedd fy araith.
Enghraifft dau
Annwyl flwyddyn 10. Mae technoleg yn felltith oherwydd gall arwain at fwlio. Mae 14 y cant o blant yn y DU wedi cael eu bwlio trwy gyfrwng ffonau symudol. Dw i’n credu mai rhan o’r broblem yw fod camerâu a gwefannau cymdeithasol fel Facebook ar gael ar y ffonau symudol erbyn hyn sydd yn achosi llawer o broblemau.
Pa un yw’r orau a pham?
Y cyntaf sydd orau oherwydd:
- mae’n cynnwys cwestiynau rhethregol, ee ‘Tybed beth yw eich barn chi?’,‘Tybed a ydych chi’n cytuno gyda mi fod y weithred o hela llwynog yn un hynod o farbaraidd a chreulon?’
- mae'n ailadrodd, ee caiff ‘tybed’ ei ddefnyddio ddwywaith ar ôl ei gilydd
- mae'n rhestru, ee caiff y cwestiynau rhethregol eu rhestru un ar ôl y llall
- mae’r siaradwr yn cyfarch y gynulleidfa, ee ‘annwyl gyfeillion’, ‘cewch’, ‘ydych chi’
Ysgrifenna araith yn mynegi dy farn am reolau’r ysgol.